صفر تا صد نحوه دهکبندی خانوارها/مجردها برای جداسازی یارانه خود چه کنند؟
تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۰۳۷۸۴
در پی اجرای طرح مردمیسازی و توزیع عادلانه یارانهها توسط دولت و پرداخت یارانههای نقدی (300 و 400 هزار تومانی) به حساب سرپرستان خانوار و اعتراضات برخی از خانوادهها نسبت به عدم پرداخت این مبالغ، گفتوگویی با "داریوش ابوحمزه" معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره آخرین وضعیت حذف دهکهای درآمدی، فرایند رسیدگی به اعتراضات و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تسنیم: مبنای قانونی حذف دهک دهم د رآمدی چیست؟
مجلس شورای اسلامی در ماده (13) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400/08/19 و هم در بند (ب) تبصره (14) قانون بودجه 1401 مصوب کرده که یارانه و کمک معیشتی دهکهای پردرآمد حذف و منابع مالی حاصل از حذف دهکهای پردرآمد برای افزایش یارانه فرزندان خانوارهای دهکهای پایین درآمدی و همچنین پرداخت یارانه به کسانی که پیش از این یارانه دریافت نمیکردند (جاماندگان یارانه) استفاده شود.
تسنیم: مراحل ثبت و رسیدگی به اعتراض کسانی که یارانه دریافت نمیکنند، چگونه است؟
گروه اول خانوارهایی هستند که در طرح اخیر دولت از دریافت یارانه محروم شدهاند؛ این افراد در دهک دهم درآمدی قرار دارند و برای اعتراض به دهکبندی خود باید به سامانه hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کرده و اعتراض خود را ثبت کنند یا از طریق تماس با شماره 6369 یا تلفن گویای 09200006369 اعتراض خود نسبت به قرار گرفتن در دهک دهم درآمدی را ثبت کنند.
این اعتراضات در اسرع وقت از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بررسی شده و نتیجه آن اعلام خواهد شد.
گروه دوم خانوارهایی هستند که پیش از این به هر دلیلی یارانه دریافت نمیکردند یا در سال 1393 به صورت داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف داده بودند؛ این افراد جاماندگان از یارانه محسوب میشوند و در صورت تقاضای دریافت یارانه باید برای کسب اطلاع از آخرین وضعیت ثبتنام خود کد دستوری #کد ملی*43857*4* را شمارهگیری کنند و پس از آن برای ثبتنام به آدرس اینترنتی my.gov.ir مراجعه کرده و درخواست برقراری یارانه خانوار خود را ثبت کنند.
تسنیم: دهکبندی که تا به امروز انجام شده است، طبق چه اطلاعات و شاخصههایی بوده است؟
دهکبندی درآمدی خانوارها بر اساس یک سری اطلاعات مربوط به درآمد و دارایی افراد صورت میگیرد. بدین صورت که گردش تمامی حسابهای فرد، تراکنشهای کارتی و اینترنتی، اطلاعات مربوط به حقوق، مالیات و بیمه و همچنین داراییهایی از قبیل خودروهای فرد مورد نظر هستند؛ خانوارهای هموطنان بر اساس درآمد و داراییهای ذکر شده در طول چندین سال رتبهبندی شده و در آخر تعداد اعضای خانوار نیز مد نظر قرار میگیرد.
ما برای دهکبندی دو نکته مهم را لحاظ میکنیم؛ یکی اینکه درآمد و دارایی خانوار در طول چند سال ملاک دهکبندی قرار میگیرد تا برآورد وضعیت اقتصادی خانوار دقیق باشد یعنی کسی که به هر دلیل طی یک مدت کوتاه گردش حساب بالایی داشته نباید در دهک بالای درآمدی قرار گیرد و در نظر گرفتن گردش حسابهای این فرد در طی چند سال باعث پایین آمد میانگین گردش حساب و قرار گرفتن وی در دهکهای پایین تر خواهد شد.
اینگونه نیست که اگر به عنوان مثال یک کشاورزی، در یک ماه از سال، درآمد و گردش حسابی داشته باشد، بهخاطر یک ماه گردش مالی یارانهاش حذف و یا دهکبندی وی تغییر کند؛ چرا که گردش مالی یا درآمدها در طول چند سال مورد بررسی قرار میگیرد.
دیگر اینکه تعداد اعضای خانوار نیز بر دهکبندی اثرگذار است؛ به عبارتی در حالتی که درآمد و دارایی دو خانوار با همدیگر برابر باشد، خانوار با جمعیت کمتر در دهک بالاتری نسبت به خانوار پرجمعیت قرار میگیرد همچنین به دلیل ناقص بودن اطلاعات املاک، اطلاعات ملکی افراد در طرح اخیر معیار دهکبندی درآمدی قرار نگرفته است.
تسنیم: بیشترین اعتراضها به دهکبندیها مربوط به چه مواردی است؟
بررسی کارشناسان ما از طریق رصد سامانههای وزارتخانه و پاسخگویی حضوری به مردم، نشان میدهد که بیشترین اعتراض به دهکبندی درآمدی مربوط به ساختار خانوار افراد است؛ پیش از افزایش مبلغ یارانه، به دلیل پایین بودن مبلغ 45 هزار تومانی و عدم تاثیر این مبلغ در پوشش قدرت خرید خانوار باعث عدم تفکیک یارانه فرزندان پس از ازدواج شده بود.
افراد زیادی نیز عدم امکان قانونی برای تفکیک اعضای مجرد خانوار که خود صاحب شغل و در آمد مستقل هستند را به عنوان عامل قرار گرفتن خانوار خود در دهک دهم درآمدی ذکر کرده و تقاضای تفکیک این اعضای مجرد از ساختار خانوار خود را داشتند همچنین استفاده اشخاص دیگر از حساب فرد یا واریز مبالغ متعلق به اشخاص حقیقی و حقوقی دیگر به حساب فرد که باعث افزایش گردش حساب فرد و به تبع آن قرار گرفتن خانوار در دهک دهم درآمدی شده است از دلایل دیگر ابهامات مردم در خصوص دهکبندی درآمدی مربوط به خانوار خود است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ابهام و اعتراض مردم درباره ساختار خانوار را بررسی و پیشنهاداتی در خصوص رفع این مشکل به دولت و سازمان هدفمندی یارانه ها ارائه داده است که امیدواریم با اعمال این پیشنهادات مشکل اصلاح ساختار خانوار برای پرداخت یارانه به افراد رفع شود.
اما در خصوص ابهام دوم باید گفت که مردم نباید به هیچ وجه اجازه استفاده از حساب خود را به شخص دیگری بدهند و همچنین از واریز مبالغ متعلق به دیگران به حساب خود جلوگیری کنند تا مانع از افزایش گردش حساب خود شوند؛ از آنجا که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت دورهای دهکبندی تمامی خانوارهای کشور را بررسی و به سازمان هدفمندی یارانه ها اعلام میکند این امر منجر به کاهش گردش حسابهای فرد در دورههای بعد و پایین آمدن دهک بندی درآمدی وی خواهد شد.
به دلیل وجود ابهامهای مردم و سؤالهای آنان درباره دهکبندی خانوارها، قرار شد که مبلغ یارانه جدید به افراد در دهک دهم که جدیدا یارانه آنها حذف شده و درخواست بازنگری داشتند، نیز واریز شود؛ تاکنون برای تعداد زیادی از افرادی که در سامانههای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام به ثبت اعتراض کردهاند، مبلغ یارانه واریز شده و این مبلغ برای تعدادی دیگر از هموطنان که کمی دیرتر اقدام به ثبت اعتراض کردهاند نیز در روزهای گذشته مرحله دوم واریز شده است؛ البته تا زمان رسیدگی دقیق به اعتراضات این مبلغ مسدود است.
تسنیم: افراد برای جداسازی یارانه خود چگونه باید اقدام کنند؟
دهکبندی بر اساس مجموع درآمد و دارایی همه اعضای خانوار انجام شده است و عدم تفکیک فرزندان برخی خانوارها که صاحب شغل و درآمد مستقل از پدر و مادر هستند، باعث برآورد بالای درآمد کل خانوار و قرار گرفتن خانوار در دهک دهم درآمدی شده است. در حال حاضر این امکان برای اعضای خانوادهها و افرادی که ازدواج کردهاند، وجود دارد تا به مراکز پلیس +10 مراجعه و اقدام به ثبت درخواست جداسازی و تفکیک یارانه خود از والدین کنند که این درخواستها توسط سازمان هدفمندی یارانهها بررسی و نتیجه به افراد اعلام خواهد شد.
در صورت تایید سازمان هدفمندی یارانهها و تفکیک یارانه این افراد از یارانه والدین، یارانه پدر و مادر پس از آزمون وسع خانوار و در صورت دارا بودن شرایط به طور خودکار برقرار میشود و نیازی به مراجعه افراد به سامانهها نیست همچنین افراد مجرد یا کسانی که طلاق گرفتهاند میتوانند با ارائه مدارک به مراکز پلیس +10 و طی فرایند قانونی درخواست دریافت یارانه خود را ثبت کنند تا درصورتیکه واجد شرایط باشند مشمول دریافت یارانه قرار گیرند.
تسنیم: فرایند بررسی اعتراضها چگونه است؟
از همان ابتدای اجرای طرح، فرایند بررسی اعتراضات به دهکبندی درآمدی خانوارها با فراهم کردن امکان ارائه اعتراض مردم به دهکبندی خود شروع شده است. همکاران ما در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت مداوم در حال دریافت اطلاعات درآمد و دارایی افراد از نهادهای مربوطه و بروزرسانی این اطلاعات در بانک اطلاعاتی پایگاه رفاه ایرانیان هستند.
لذا در هفتههای آینده بررسی درخواستهای مردم برای بازنگری دهکها به طور کامل انجام میشود و در صورت تایید دولت و نهادهای مربوطه، اطلاعات بیشتری از درآمد و دارایی افراد را برای مشاهده در سامانه حمایت قرار خواهیم داد تا مردم از این طریق نسبت به اطلاعات ثبت شده خود در سیستم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی آگاه شوند.
بانکهای اطلاعاتی متعددی وجود دارد که باید وضعیت اقتصادی افراد را اعلام کنند تا مجدد به درخواستها رسیدگی شود و با اعلام درآمد و دارایی افراد بهصورت جزییتر در سامانه حمایت، هموطنان میتوانند ابهامات خود را به صورت دقیق تر مطرح کنند.
همچنین در فرایند رسیدگی به اعتراض دهکبندی خانوارها، پیامک برای سرپرست خانوار ارسال میشود تا مجدد به سایت مراجعه و جزئیات شناسنامه اقتصادی خانوار خود را مشاهده کنند و در صورت اعتراض مجدد، اطلاعات بررسی شده و در نهایت جمعبندی میشود که جزو چه دهک درآمدی هستند.
تسنیم: آیا برخورداری از شفافیت مالی به ضرر خانوارها و دهکبندی آنها میشود؟!
موراد زیادی وجود دارد که یکی از اعضای خانواده، حساب خود را به دیگری واگذار کرده که شخص دیگر با آن تجارت و یا کسب درآمد میکند یا بعضیها، خودرو و داراییها را قولنامهای خرید و فروش میکنند که این عدم انتقال سند مالکیت در دهکبندی نهایی به زیان فروشنده تمام خواهد شد چرا که سند مالکیت خودرو هنوز به اسم فروشنده است.
هموطنان بدانند که شفافیت مالی باعث برآورد دقیق از اموال آنهاست لذا باید شفافسازی صورت بگیرد و افراد حسابهای خود را برای تجارت و کسب و کار در اختیار دیگران قرار ندهند همچنین در صورت خرید یا فروش، داراییهای خود را بهصورت رسمی منتقل کنند.
همچنین اگر فردی، حساب شخصی خود را برای تنخواه شرکتی قرار دهد به دلیل گردش حساب بالا، جزو دهک دهم قرار میگیرد و یارانهاش حذف میشود و مردم از انجام این کار نیز خودداری کنند.
منبع: تسنیم
منبع: فردا
کلیدواژه: یارانه های نقدی دهک بندی جدید خانوارها یارانه های نقدی جدید سازمان هدفمندی یارانه ها کار و رفاه اجتماعی دهک دهم درآمدی دهک بندی درآمدی درآمد و دارایی دریافت یارانه ساختار خانوار قرار می گیرد وزارت تعاون ثبت کنند دهک بندی یارانه خود قرار گرفتن خانوار خود دارایی ها گردش حساب حساب خود خواهد شد دهک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۰۳۷۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کالری مصرفی نیمی از ایرانیان در سال ۱۴۰۱ کمتر از استاندارد بوده است
آفتابنیوز :
برخی از نکات این گزارش قابل تامل است. این گزارش میگوید که میزان مصرف کالری نیمی از جمعیت ایرانیها در سال۱۴۰۱ کمتر از حد استاندارد (یعنی ۲۱۰۰کالری در روز) است. از سوی دیگر، همه دهکها از میزان کالری خود نسبت به سال۱۴۰۰ کم کردهاند. این کاهش کالری در دهکهای متوسط شدیدتر بوده است.
از نگاه گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، دو عامل در این روند، نقش اصلی را ایفا کردهاند؛ نخست اینکه خانوارها بهدلیل تورم بالای مواد غذایی و افزایش سایر هزینهها نظیر مسکن، سعی کردهاند که مصرف غذایی خود را کاهش دهند. نکته دیگر اینکه خانوارها بهدلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد، سعی کردهاند که از میزان کالای خوراکی خود بکاهند تا بتوانند کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. این گزارش برآورد کرده است که در سال۱۴۰۲، خط فقر خانوار سهنفره در تهران ۱۵.۳ میلیون تومان و برای کل کشور ۸.۲ میلیون تومان بوده است.
بررسی دادههای مربوط به مصرف کالری ایرانیان در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد که بیش از نیمی از افراد کشور کمتر از کالری استاندارد، یعنی کمتر از ۲۱۰۰ کالری در روز استفاده میکنند. در سالهای گذشته تورم مزمن موجب شده قیمت مواد خوراکی افزایش پیدا کند و قدرت اقتصادی مردم کاهش یابد.
با اینحال دهکهای مختلف درآمدی واکنش یکسانی در مواجهه با تورم مواد خوراکی نداشته و دهکهای میانی بیشترین واکنش را به این تورم نشان دادهاند. با توجه به کاهش حدود ۰.۴ واحد درصدی نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش میانگین کالری مصرفی میتواند به دو دلیل رخ داده باشد. اول آنکه خانوارها به دلیل تورم بالا مصرف موادغذایی را کاهش دادهاند. دوم آنکه به دلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد کشور، ترجیح دادهاند کالاهای خوراکی کمتری مصرف کرده و به جای آن کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود که بسترهای مناسبی برای رشد اقتصادی پایدار و فراگیر ایجاد شود تا وضعیت فقر نیز به دنبال آن بهبود یابد. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش «وضعیت فقر در ۱۴۰۱» ابعاد مختلف این مساله را بررسی کرده است.
با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد ایران که در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه پیدا کرده، خط فقر سرانه در کشور به ۲ میلیون و ۵۶۱ هزار تومان رسیده است. با احتساب بعد خانوار، خط فقر برای خانوار ۳ نفره در سال ۱۴۰۱ در حدود ۵ میلیون و ۶۳۴ هزار تومان است. این عدد برای مناطق شهری استان تهران ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان محاسبه شده است. همچنین خط فقر شدید در سال ۱۴۰۱ در حدود ۸۷۵ هزار تومان برای هر نفر برآورد شده که این عدد معادل حداقل نیازهای غذایی فرد است. برآورد میشود که خطر فقر خانوار سه نفره برای کل کشور در سال ۱۴۰۲ به ۸ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان و در تهران به ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزارتومان برسد.
بر اساس خط فقر محاسبهشده، نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ تغییر چندانی نکرده است. در نتیجه جمعیت فقرا در ایران در سال ۱۴۰۱ در حدود ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر برآورد میشود. علاوه بر این، شکاف فقر نیز نسبت به سال گذشته تغییر چشمگیری نداشته است. به بیان دیگر نه تنها نرخ فقر در کشور ثابت باقی مانده، بلکه میانگین فاصله از خط فقر نیز در سال گذشته تغییر نداشته است.
مقایسه دادهای حداقل دستمزد و خط فقر استانی نشان میدهد که حداقل دستمزد در استانهای تهران، البرز و قم، نمیتواند هزینههای سبد مصرفی فقر برای یک خانواده ۳ نفره را تامین کند. به عبارت دیگر در این استانها برخی از افراد حتی در صورت داشتن شغل رسمی باز هم فقیر محسوب میشوند که از آن با عنوان پدیده شاغلان فقیر یاد میشود؛ بنابراین پیشنهاد میشود در سیاستگذاری عمومی، از جمله در تعیین حداقل دستمزد، تفاوتهای منطقهای در نظر گرفته شود.
مرکز پژوهشهای مجلس: کالری مصرفی نیمی از ایرانیان در سال ۱۴۰۱ کمتر از استاندارد بوده است
واکنش شدید دهکهای میانی
یکی از معیارهای مهمی که بر اساس آن وضعیت فقر در یک جامعه سنجیده میشود، میزان کالری مصرفی افراد در کشور است. حداقل استاندارد برای هر فرد مصرف ۲۱۰۰ کالری در روز است. بررسی آمارها نشان میدهد که در یک دهه اخیر میانگین کالری مصرفی سرانه ایرانیان کاهش یافته و در سال ۱۴۰۱ به میزانی پایینتر از حداقل کالری مورد نیاز برای یک نفر رسیده است.
در واقع در ادامه روند نزولی مصرف کالری در سال ۱۴۰۱ میانگین مصرف کالری در کشور نیز به زیر حد مصرف کالری استاندارد سقوط کرده است. در این سال بیش از نیمی از افراد جامعه در کشور، کمتر از کالری استاندارد مصرف میکنند. این مساله یعنی کاهش میانگین کالری مصرفی ایرانیان با توجه به شرایط اقتصادی در سالهای گذشته چندان دور از انتظار نیست.
در یک دهه اخیر تورمهای بالا موجب شده قدرت اقتصادی ایرانیان کاهش یابد و این مساله روی سبد مصرفی آنان تاثیر زیادی گذاشته است. بااینحال میتوان گفت واکنش دهکهای مختلف درآمدی نسبت به تورم مواد خوراکی متفاوت بوده است. این گزارش بیان میکند بیشترین واکنش به افزایش قیمت خوراکیها و آشامیدنیها متعلق به دهکهای میانی درآمدی است. دهکهای بالای درآمدی عمدتا دارای کالای بادوام و داراییهای مالی هستند.
به همین دلیل این افراد توان بیشتری برای پوشش ریسک ناشی از تورم را دارند. این درحالی است که دهکهای پایین درآمدی به دلیل کمکشش بودن کالاهای خوراکی برای این گروه و همچنین بیشتر بودن یارانه نقدی میزان اندکی از مصرف خود را نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش دادهاند. اما دهک میانی درآمدی از هر دو مولفه محروم بوده است؛ این به معنای آن است که عموما این افراد دارای کالاهای بادوام و دارایی مالی نیستند و یارانه نقدی هم سهم قابلتوجهی از سبد هزینههای آنان را پوشش نمیدهد، به همین دلیل واکنش شدیدتری نسبت به سایر دهکها در مقابل افزایش تورم خوراکیها و آشامیدنیها نشان میدهند.
این گزارش بیان میکند در سال ۱۴۰۱ مصرف برخی از اقلام خوراکی برای خانوارها در همه دهکهای درآمدی نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش داشته است. اما نحوه کاهش مصرف در دهکهای مختلف از الگوی یکسانی پیروی نکرده است. با توجه به تورمهای شدید خوراکیها و آشامیدنیها افراد مصرف خود را از کالای خوراکی و آشامیدنی کاهش داده و مصرف سایر کالاها را جایگزین کردهاند.
این مساله برای دهکهای میانی که به طور نسبی یارانه کمتری را دریافت کردهاند بهوضوح روشن است؛ زیرا در تمامی اقلام، دهکهای میانی مصرف خود را از این گروه کالاها کم کردهاند. کاهش مصرف خوراکیها و آشامیدنیها درحالی اتفاق افتاده که نرخ فقر تقریبا ثابت مانده است. از کاهش مصرف کالای اساسی میتوان استنباط کرد که با افزایش قیمت مواد خوراکی، خانوارها مصرف خود از این گروه از کالاها را به دو منظور کاهش دادهاند.
اول اینکه به دلیل افزایش قیمت نسبی کالاهای اساسی نسبت به سایر کالاها و خدمات، خانوارها مصرف خود از این کالاها را کاهش دادهاند؛ و دوم آنکه به دلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد، خانوار انتظار قیمت بیشتری در آینده دارد؛ در نتیجه با هدف هموارسازی، مصرف خود را از کالاهای مصرفی بیدوام کاهش میدهد و برعکس مصرف خود را از کالاهای باداوم افزایش میدهد.
هر چند ممکن است کاهش مصرف خوراکیها و آشامیدنیها دلایل دیگری نیز داشته باشد، از جمله اینکه فشار تورمی میتواند باعث شود خانوار از مصرف بخشی از خوراکیها و آشامیدنیها صرفنظر کند تا توان تامین سایر نیازهای اساسی را به دست آورد. این مساله بهخصوص در مورد تامین مسکن بسیار محتمل است. سهم مسکن از کل هزینه خانوار مستاجر در سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ در سطح ۳۴ درصد بوده که در سال ۱۴۰۱ به ۳۶ درصد افزایش داشته است.
منبع: دنیای اقتصاد